In de ruim 26 jaar dat ik nu in de zorg werk en me bezighoudt met complexe en vastgelopen zorgsituaties, heb ik veel welwillende mensen gezien. Mensen die het beste met anderen voor hebben, zich inzetten voor een kwetsbare doelgroep en die, met die inzet, ook genoeg bereiken. Tegelijkertijd is het ook zo dat er nog steeds mensen zijn voor wie dit systeem onvoldoende antwoord geeft op de zorgvragen die zij aan ons stellen. Dat we dit als complex beleven, vertelt ons iets over de manier waarop we er met elkaar naar kijken.
In de afgelopen jaren dat ik in verschillende zorgsectoren werkzaam ben geweest, heb ik een manier ontdekt om aan te sluiten bij mensen om zo, samen met hen, te onderzoeken wat voor hun specifieke situatie het beste werkt. Het is een manier geworden die gericht is op een nauwe samenwerking tussen zorgverlener en zorgvrager waardoor zij zich gesterkt voelen om hun eigen problematiek het hoofd te bieden. Deze manier van werken heb ik uitgeschreven in mijn boek Laveren in de GGZ. Deze mini-cursus is een introductie van dit boek.
Zorgverlenen als wederkerig proces
Een goed zorgverlener ondersteunt, in mijn ogen, de mens en heeft oog voor de structuren en patronen waarin iemand verstrikt is geraakt. Een goed zorgverlener neemt niet over, maar versterkt waar nodig de mensen die hun problemen moeten dragen zodat zij dit ook kunnen dragen. Zorgverlenen is volgens mij dan ook een wederkerig proces waar zorgverlener en zorgvrager samen groeien, ‘bewust worden’ binnen het systeem zoals dat nu is.
Uiteindelijk bestaat er dus ook niet zoiets als dé psychiatrie of dé GGZ als iets buiten onszelf waar we ons ongenoegen op kunnen projecteren. Wij zorgverleners en zorgvragers zijn het die het systeem vormen dat wij dé psychiatrie zijn gaan noemen. Het is een systeem geworden dat door heel veel goedwillende individuen gevormd wordt en tegelijkertijd verstrikkende vormen aanneemt waardoor mensen lang niet altijd kunnen groeien. Het is een paradigma en wij zijn onderdeel van dat paradigma. Zoals het voor onze zorgvragers telt, dat de mens zelf uit zijn of haar verstrikkende patronen zou kunnen komen, zo geloof ik ook dat het aan ons allemaal is om uit de verstikkende vormen van dit collectieve systeem te komen. Veranderingen komen niet tot stand door oordelen uit te spreken en die te projecteren. Veranderingen komen tot stand door individuele wegen die tot groei en een gezonde ontwikkeling leiden.
Door bewuster te worden van wie we diep vanbinnen zijn en ons leven zo in te richten dat we daarna leven, leveren we een bijdrage aan collectieve groei en ontwikkeling. Als we willen dat er iets verandert in de wereld om ons heen, zullen we bij onszelf moeten beginnen. Bij wie wij zijn, wat ons drijft en hoe we ons tot de wereld verhouden.
Opbouw van de cursus
Deze mini-cursus is opgebouwd uit 3 modules.
In module 1 maak je kennis met de kapitein en zijn bemanning en lees je hoe je met deze metafoor van causaal naar ervaringsgericht werken gaat.
In module 2 lees je over het wederkerig groeiproces en de stappen die nodig zijn om tot groei en ontwikkeling te komen.
In module 3 lees je hoe je naast de zorgvrager staat en hoe je hem het beste kunt ondersteunen in het wederkerig groeiproces.